ކުދިންގެ ޅައުމުރުގައި ގިނަ ކުދިންނަކީ އެކުދިންގެ އާއިލާ ނުވަތަ ރައްޓެހިންގެ ފަރާތުން ސަމާސާ ކުރުމުގެ ގޮތުން ނަމަވެސް ދިމާކުރުންފަދަ ކަންތައްތަކާއި ކުރިމަތިވާ ކުދިންނެވެ. ވަކި ހައްދެއްގެ ތެރޭގައި ދެފަރާތަށްވެސް އެކަމަކީ މަޖާ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަނެވޭނަމަ އެކަމަކުން އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް ސަމާސާ ވިހަވާ ހިސާބުން ނުވަތަ ސަމާސާއަށްކުރެވޭ ކަމަކުން ނުވަތަ ބުނާ ބަހަކުން އަނެއް ކުއްޖާއަށް ނަފްސާނީ ނުވަތަ ޖިސްމާނީ ގޮތުން ގެއްލުމެއް ލިބޭނަމަ އެކަން ވެގެންދަނީ ހަނގާކުރުމުގެ ތެރެއަށެވެ. ހަނގާކުރުމަކީ ޖިސްމާނީ ގޮތުން، ބުނާ ބަހަކުން ނުވަތަ ނަފްސާނީ ގޮތުން ގަސްތުގައި މީހަކަށް އުނދަގޫ ކުރުމެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ޖެހުމާއި ކޮއްޕާހެދުމާއި، އެކުއްޖަކު ބޭނުންނުވާ ނަންނަމުން ގޮވުމާއި، ބިރުދެއްކުމާއި، އެހެން ކުދިންގެ ކުރިމަތީގައި ލަދުގަންނަވާލުން ފަދަ ކަންކަމާއި ބިރުދައްކައިގެން ފައިސާ ހޯދުމާއި އެކުދިންނާއ ގުޅޭގޮތުން ވާހަކަ ހަދައިގެން ފެތުރުން ހިމެނެއެވެ.
ހަނގާކުރުމަށް ދިމާވާ ބައެއް ސަބަބުތައް.
ކުދިން ބުލީ ކުރަނީ ކީއްވެތޯ މިއީ ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ހިތުގައި އުފެދިދާނެ ސުވާލެކެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ހަނގާކުރާ ކުއްޖާ އެކަން ކުރަނީ އޭނާއަށް ހިތްހަމަ ޖެހުމެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. ތިމާގެ ދިރިއުޅުމުގައި ހުރި މައްސަލަތައް ރަނގަޅުކޮށް ހަމަޖެއްސުމަށް ވުރެ އެހެން މީހަކަށް ގޯނާއެއް ކޮށްލައިގެން ހިތްހަމަ ޖެހުން ހޯދާލުން އެކުދިންނަށް ފަސޭހަ ކަމަކަށް ވާތީއެވެ. ހަނގާކުރާ ކުއްޖާއަކީ އެހެން ކުދިންނަށްވުރެ މުހިންމު، ބާރުގަދަ ނުވަތަ މަޝްހޫރު ކުއްޖަކަށް ވުމުގެ ބޭނުމުގައިވެސް ބައެއް ކުދިން ހަނގާކުރަން ފަށައެވެ. ބުލީގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ ކުދިން އެކަމަކީ އާންމުކަމެއް ކަމުގައި ޤަބޫލުކުރެވި އެހެން ކުދިންނަށް ބުލީ ކުރުމަކީވެސް ހިނގާކަމެކެވެ.
ހަނގާކުރާކަން ދެނެގަނެވިދާނެ ގޮތްތައް.
- ވީގޮތެއް ނޭންގި ގައިގެ ތަންތަން ހަލާކުވެފައި ނުވަތަ އަނިޔާ ވެފައި ހުރުން.
- ސުކޫލަށް ނުވަތަ އިތުރު ހަރަކާތްތަކަށް އެހެން ކުދިންނާއެކު ނުދާން އުޅުން.
- އެކަނި ހުންނަން ބިރުން އުޅުން.
- ކުއްލި އަކަށް ރުޅިގަދަވުން، އެހެން މީހުނާ ވާހަކަ ދައްކަން ބޭނުން ނުވުން ނުވަތަ ވާހަކަ ދެއްކުމުން ސީދާ ޖަވާބެއް ނުދިނުން.
- އާންމުކޮށް އުޅޭ އުޅުމަށް ނުވަތަ މިޒާޖަށް ފާހަގަ ކުރެވޭފަދަ ބަދަލުތަކެއް އައުން.
- ސީދާ ސަބަބެއް ނޭންގި ދެރަވުން، ރުޅި އައުން ނުވަތަ ޑިޕްރެސް ވެފަ ހުންނަ ކަމަށް ފެނުން.
- ސުކޫލަށް ނުދިއުމަށް އެކި އުޒުރު ދެއްކުން. ބޮލުގައި ރިއްސުން، ބަނޑުގައި ރިއްސުން ފަދަ އުޒުރު ދައްކައިގެން ސުކޫލަށް ނުދާން އުޅުމާއި ސުކޫލު ގަޑި ނިމުމުގެ ކުރިން ގެއަށް އައުން އާންމު ކަމަކަށް ވުން.
- ނިދަން އުނދަގޫވުން. ނިދާފައި އޮވެގެން ރުއިން. ނިދިފައި އޮވެ ތަންމައްޗައް ކުޑަކަމު ދެވުން.
- ކެއުމަށް ބަދަލު އައުން.
- ދަރިފުޅުގެ ހަގަށް ތިބޭ ކުދިންނަން ހަނގާކުރަން ފެށުން.
- ދަރިފުޅުގެ ރައްޓެހިންގެ އަދަދު ކުއްލިއަކަށް މަދުވުމާއި ކުރިން އެކީގައި އުޅުނު ކުދިންނާއިއެކު އުޅެން ބޭނުން ނުވުން.
- ގެއަށް އާދެވެންދެން ފާޚާނާ ނުކޮށް މަޑުކުރުން. (ފާޚާނާ ފަދަ ތަންތަނަކީ އާންމުކޮށް ބުލީ ކުރެވޭ ތަނަކަށް ވާތީ ސުކޫލުގައި އެތަނަށް ދާން ބޭނުން ނުވެދާނެއެވެ.)
- ގެއަށް އަންނައިރު މާބޮޑަށް ބަނޑުހައިވެފައި ހުރުން. (ހަނގާކުރުމުގެ ތެރޭގައި ކުދިންގެ ލަންޗް ބޮކްސް އަތުލުމާއި ކުދިން އަތުން ފައިސާ އަތުލުން ފަދަ ކަންކަން ހިނގައެވެ.)
- ދަރިފުޅުގެ ކިޔެވުން އާދަޔާ ޚިލާފަށް ދަށްވުން. (ހަނގާކުރުމުގެ ސަބަބުން ދަރިފުޅު ފިލާވަޅަށް ސަމާލުކަން ދިނުމަށް ދަތިވެއެވެ.)
- ދިމާވާ މައްސަލަތަކުގައި އަމިއްލަ ނަފުސު ގޯސްކުރުން.
- ދިމާވާ ކަންކަމުގައި ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނެތްކަމަށް ނުވަތަ އަމިއްލައަށް މަރުވާން ބޭނުންވާކަމަށް ހިތަށްއަރާކަމަށް ބުނުން.
ހަނގާކުރާނަމަ ދަރިފުޅަށް އެހީތެރިވާނީ ކިހިނެއް؟
ހަނގާކުރާ ވާހަކަ ދަރިފުޅު ބުނެފިނަމަ ދަރިފުޅު ދައްކާ ވާހަކަ ކަނުލައި އަޑުއަހަން ވާނެއެވެ. އަދި ދަރިފުޅަށް ހިތްވަރު ދޭންވާނެއެވެ. އެފަދަ ވާހަކަތައް ކިޔައިދިނުމަކީ ކުދިން ލަދުގަންނަ ނުވަތަ ބެލެނިވެރިން އެކަމަކާއި މެދު ޢަމަލުކޮށްފާނެ ގޮތަކާއިމެދު ޖެހިލުންވާ ކަމެކެވެ. ބައެއް ފަހަރު ދަރިފުޅަށް ވިސްނެނީ ހަނގާކުރެވެނީ އެދަރިފުޅުގެ މައްސަލައަކުން ކަމަށެވެ. އަދި ހަނގާކުރާ ވާހަކަ މީހުން ގާތު ބުނެފިނަމަ އެކަމުގެ ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން އެކަން އިތުރުވެގެން ހިނގައިދާނެކަމަށް އެކުދިން ބިރުގަނެއެވެ.
ދަރިފުޅު ހަނގާކުރާކަން ބުނުމުން އެވާހަކަ ކިޔަދިނީތީ އެކަމަށް ތައުރީފު ކުރާށެވެ. އަދި ހަނގާކުރަނީ ދަރިފުޅުގެ މައްސަލައަކުން ނޫންކަމާއި އެކަމުން ސަލާމަތްވުމަށް ދަރިފުޅާއި އެކު މަސައްކަތް ކޮށްދޭނެކަމާއި ދަރިފުޅު އެކަނިވެރި ނޫންކަން ވިސްނައިދޭށެވެ. އަދި ސުކޫލުގެ އިސް މީހަކަށް ނުވަތަ ޓީޗަރާއި ބައްދަލުކޮށް އެވާހަކަ ކިޔައިދީ ސުކޫލުގައި ހިނގާ ކަންކަން އިތުރަށް ބަލައި ހަނގާކުރުން ހުއްޓުވުމަށް މަސައްކަތް ކުރާށެވެ.
ދަރިފުޅަށް ދެވިދާނެ އިރުޝާދު
ދަރިފުޅާއި މެދު ހަނގާ ކުރެވޭކަން އެނގުމުން އޭގެ ބަދަލުގައި ދަރިފުޅުވެސް އެކުއްޖަކާމެދު އެގޮތަށް ކަންތައް ކުރުމަށް ނުވަތަ ރައްދު ދިނުމަށް އިރުޝާދު ދިނުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެއް ނޫނެވެ. އެއީ އެކަމުގެ ސަބަބުން އިތުރު ހަމަނުޖެހުމަކަށް ގޮސް މަރާމާރީ އަކާއި ހަމައަށް ކަންތައް ދިއުން އެކަށީގެންވާތީއެވެ. އެހެންކަމުން ދަރިފުޅަށް އިރުޝާދު ދޭންވީ އިތުރު ހަމަނުޖެހުމަކަށް ނުގޮސް އެކަމުން ސަލާމަތް ވުމަށް ކުރެވިދާނެ ކަންކަމެވެ.
- ހަނގާކުރާ ކުއްޖާއަށް ސަމާލުކަން ނުދިނުމާއި އެހެން ރަޙްމަތްތެރިންނާއި އެކު ވަގުތު ހޭދަ ކުރުމަށް އިރުޝާދު ދެވިދާނެވެ. ހަނގާކުރާ ކުއްޖާ ހުންނަ ތަންތަނުގައި އެކަނި ނުހުރުމަށާއި އަބަދުވެސް ރައްޓެއްސަކާއިއެކު އުޅުމަށް ބުނެދޭށެވެ.
- ރުޅި ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށް ބުނެދޭށެވެ. ހަނގާކުރާ ކުއްޖާގެ އެންމެ ބޮޑު ބޭނުމަކަށް ވަނީ އަނެއްކުއްޖާ ރުޅި އަރުވާލުން ނުވަތަ ދެރަކޮށްލުމެވެ. ދަރިފުޅު ރުޅިއައުން ނުވަތަ ރުއިން ފަދަ ކަމެއް ކުރާނަމަ އެކުއްޖާގެ މަގުސަދު ހާސިލްވީއެވެ. އެހެންކަމުން އެކަން ކޮންޓްރޯލް ކުރާނެ ގޮތްތަކެއް ދަރިފުޅަށް ބުނެދިނުން ރަނގަޅެވެ. މިސާލަކަށް 10 އަކަށް ގުނުން، ރުޅި އައިސްގެ ބުނަން ބޭނުންވާ އެއްޗެއް ފޮތެއްގައި ނޯޓް ކުރުން، ފުން ނޭވާއެއްލުން ނުވަތަ އެސަރަހައްދަކުން ދިއުން ފަދަ ކަންކަމަކީ އެކަމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަންކަމެވެ.
- ހަނގާކުރާ ކުއްޖާދެކެ ބިރުނުގަންނަކަން ދައްކުވައިދިނުމާއި އެކުއްޖާ ކުރާ ކަންތަކަށް ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަން ދަރިފުޅަށް އިރުޝާދު ދެވިދާނެއެވެ. އެގޮތުން ހަނގާކުރާ ކުއްޖާ ގާތު އެކަން އެގޮތަށް ނުކުރުމަށް ބުނުމަށް ހިތްވަރު ދޭށެވެ. އަދި އެކުއްޖަކު އެކުރާ ކަމަކާމެދު އަޅާ ނުލުމުން ނުވަތަ އެކަމަކުން އެއްވެސް އަސަރެއް ނުކުރާކަން ދައްކުވައި ދިނުމުން ހަނގާކުރާ ކުއްޖާ އެކަމާއި ފޫހިވެ އުނދަގޫ ކުރުން ހުއްޓާލަފާނެއެވެ.
- ހަނގާކުރުމުގެ އެއްވެސް ކަމެއް ހިނގާކަމަށް ވާނަމަ ބޮޑުމީހެއް ގާތު އެވާހަކަ ބުނުމަށް ދަރިފުޅަށް ކިޔާދޭށެވެ. ބެލެނިވެރިޔާ، ޓީޗަރުން، ޕްރިންސިޕަލް ނުވަތަ އެތަނެއްގައި އެވަގުތަކު ހުރި ބޮޑުމީހަކާއި އެވާހަކަ ހިއްސާ ކުރުމުން އެކަން ހުއްޓުވުމަށް އެމީހުން މަސައްކަތް ކުރާނެއެވެ.
- ހަނގާކުރުމާއި ގުޅޭ ގޮތުން އެހެން މީހުންނާއި ވާހަކަ ދެއްކުމަށް ހިތްވަރު ދޭށެވެ. ދަރިފުޅަށް އިތުބާރު ކުރެވޭ ފަރާތަކާ އެވާހަކަ ހިއްސާކުރުމުން އެކަމުން ސަލާމަތްވުމަށް މަގުފަހިވެގެން ދާނެއެވެ.
ހަނގާކުރުމަކީ ކުދިން އަމިއްލަ ނަފްސަށްކުރާ އިތުބާރު ކުޑަވެގެންދާ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން އެފަދަ ކަމެއް ދިމާވެއްޖެނަމަ ރައްޓެހިންނާއިއެކު ވަގުތު ހޭދަކުރުމަށާއި، ކުޅިވަރާއި އިތުރު ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ އުޅުމަށް ދަރިފުޅަށް ހިތްވަރު ދޭންވާނެއެވެ.
ދަރިފުޅު އެހެން ކުދިންނަށް ހަނގާކުރާނަމަ ހަދާނީ ކިހިނެއް؟
އެހެން ކުދިންނަށް ހަނގާކުރާނަމަ ގޭގައި އެކުއްޖަކަށް އެކަމަށް ޒިންމާކުރުވައި އެކުރިކަމަކާއި އެކަށޭނަ ގޮތަށް ގޭގައި ފިޔަވަޅު އަޅަންވާނެއެވެ. އެގޮތުން އެކުއްޖަކު އެންމެ ކުރާހިތްވާ ކަމެއް ނުކުރެވޭ ގޮތް ހެދިދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް ޓީވީ ބެލުން، ވީޑިއޯ ގޭމް ކުޅުން ހުއްޓުވިދާނެއެވެ. ނުވަތަ އެފަދަ ހާލަތެއް ކުރިމަތިވެއްޖެނަމަ ހަނގާކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ކުރެވިދާނެ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް މަޒުމޫނެއް ލިޔުމަށް ދަރިފުޅަށް އެންގިދާނެއެވެ. އަދި އެކަމުގައި ދަރިފުޅަށް ބެލެނިވެރިން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެވިދާނެއެވެ. އެގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު އެކުއްޖަކު ކުރާކަމެއްގެ ޒިންމާ އެކުއްޖަކު ނަގަންޖެހޭނެކަން އަންގައިދިނުމަށް ބާރު އަޅަންވާނެއެވެ.
ދަރިފުޅަށް ކުރިމަތިވާ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރާނެ ގޮތާއި އެހެން މީހުންނާއި މުޢާމަލާތު ކުރާނެ ގޮތްތަކާއި ގުޅޭގޮތުން ކުދިންނާއި ވާހަކަ ދައްކައި އެހުނަރު އަށަގެންނެވުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. އަދި މިހުނަރު ބޭނުންކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ހަނގާކުރާނަމަ އެކުއްޖަކަށް މިހުނަރުތައް ދަސްކޮށް ދިނުމަށް ބެލެނިވެރިން އިތުރު ހިތްވަރެއްލާން ޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ސުކޫލުގައި ޓީޗަރުންގެ އެހީ ހޯދިދާނެއެވެ. ނުވަތަ ކައުންސެލަރެއްގެ އެހީ ހޯދިދާނެއެވެ.
